SABİT AMATÖR TELSİZLERİMİZ İÇİN 
EMC YÖNETMELİĞİ DOĞRULTUSUNDA YAPMAMIZ GEREKENLER

     Telekomünikasyon Kurumu tarafından "10 kHz – 60 GHz FREKANS BANDINDA ÇALIŞAN SABIT TELEKOMÜNIKASYON CIHAZLARINDAN KAYNAKLANAN ELEKTROMANYETIK ALAN ŞIDDETI LIMIT DEĞERLERININ BELIRLENMESI, ÖLÇÜM YÖNTEMLERI VE DENETLENMESI HAKKINDA YÖNETMELİK" yayınlanmıştır. Bu yönetmelik, amatör telsiz istasyonunda mevcut kurulu bulunan ve kurulacak olan sabit telsizleri de kapsamaktadır. (Aşağıdaki Yönetmelik, Tebliğ ve Formlara son değişiklikler işlenmiştir.)

(Son değişiklikler işlenmiş halde Yönetmelik )

( Word .doc formatında EK-A formu)
(Değiştirilmiş son hali ile  Word .doc formatında EK-B formu)

   Kısaca EMC Yönetmeliği diyebileceğimiz bu yönetmelikteki gerekleri yerine getirmememiz halinde ruhsat ücretimizin 50 katı tutarında para cezası ödemek zorunda kalacağız. Bu yönetmelikle ilgili olarak çıkarılan tebliğde ise bu yönetmeliğin nasıl uygulanacağı anlatılmıştır. 

( RTF formatında Son değişiklikler işlenmiş halde Tebliğ )

   Biz burada bu işi pratik olarak nasıl yapacağımızı örneklerle izah etmeye çalışacağız.

BEN BU YÖNETMELİK GEREĞİ MÜRACAAT ETMELİ MİYİM?

   Eğer ruhsatınızda kayıtlı 5W' dan fazla çıkış gücüne sahip sabit telsiziniz varsa ve bu cihazınızı meskun mahalde kurmuşsanız, sizin de yönetmeliğe uygun müracaat etmeniz gereklidir. Cihazınızın çalıştığı frekans bandı önemli değildir.

BAŞKA SEÇENEĞİM VAR MI?

   Eğer cihazınızın çıkış gücü 5W' dan yüksek, fakat cihazınızı 5W olarak çalıştırdığınızda alacağınız verim yeterli ise, cihazınızın çıkış gücünü 5W' a düşürerek yönetmelik kapsamından çıkabilirsiniz. Cihazınızın çıkış gücünün 5W'a düşürüldüğüne dair bu işe yetkili bir servisden rapor alıp bunu TK ya ilettiğinizde sorun çözülmüş olur. Bu rapor yerine istasyon sahibi amatör'ün beyanını içeren bir yazı da yetebilir. Bu konuyu bağlı olduğunuz TK Bölge Müdürlüğünden öğrenebilirsiniz. 

   Eğer sürekli mobil çalışıyorsunuz ama cihazınızı ruhsatınıza yanlışlıkla sabit telsiz olarak kaydettirmişseniz, gerekli ruhsat işlemlerini yaptırarak cihazınızı araç telsizine çevirebilirsiniz. Yine bu konuyu ilgili TK Bölge Müdürlüğü ile görüşmeniz gerekmektedir. Ruhsat işlemleri konusunda bürokrasi sayfamız size yardımcı olacaktır.

MÜRACAATIMI NASIL YAPARIM?

   Öncelikle yönetmelikte bahsi geçen EK-A ve EK-B formlarını doldurmaya başlamamız gerekli. 

( Word .doc formatında EK-A formu)
(Değiştirilmiş son hali ile  Word .doc formatında EK-B formu)

  EK-A formu halihazırda mevcut sistemler için doldurulmayacak, yeni sabit telsiz müracaatlarında doldurulacaktır. EK-A formu ilk müracaat sırasında beyana dayalı doldurulmaktadır. Bu sebeple Ölçüm Cihazı, Ölçüm Yapan ve Yetkili Kuruluş bölümleri doldurulmayacaktır. Onun yerine "Telsiz cihazımın yukarıda yazılı değerleri aşmadığını beyan ediyorum" ibaresi yazıp imzalamanız kafidir. 

   Bu formun diğer bölümlerini ise, ölçümün güvenlik mesafesi sınırında yapıldığı farz edilerek doldurulmalıdır. Antene olan uzaklık bölümüne (aşağıda hesaplayacağımız) güvenlik mesafesini, ölçülen elektrik alan şiddeti olarak da V/m olarak elektrik alan limit değerini yazmamız gerekmektedir. 

   EK-B formuna gelince bu formun arka yüzü biraz yardımcı olur. 

( EK-B Formu Arka Yüzü)

Aşağıdaki bölümleri doldururken ayrıca şunlara dikkat etmemiz gerekiyor.

KOORDİNAT: Mutlaka GPS cihazı ile alınmış olmalıdır. 25000 ölçekli haritadan da çıkarılabilir. Ama Derece, Dakika, Saniye cinsinden yazılmalıdır.

KULLANILAN FREKANS: Buraya cihazımızın kullanıldığı bandın ortasını yazmamız uygun olur. Kısa dalga için 15 MHz, 2 metre için 145 MHz. 70 cm. için 435 MHz. yazılabilir. Çünkü güvenlik mesafesi buradaki frekans baz alınarak hesaplanacaktır.

ÇIKIŞ GÜÇLERİ HESAPLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR: HF Cihazlarımızın kataloglarındaki çıkış güçleri PEP (Peak Envelope Power) ya da Input PEP gibi yazılır. Bu güçler gerçek güçlerinden daha fazlasını ifade eder. Bu sebeple PEP çıkış gücünü gerçeğe çevirirken %35 ini almalıyız. Input PEP yazılmışsa bu değer daha da aşağı düşer. Cihazın çıkış katının verimine göre değişmekle birlikte forma yazacağımız çıkış gücü input PEP gücünün %20 sidir. Eğer cihazımızda AM modu varsa cihazımızın kataloğunda yazan AM çıkış gücü neredeyse bizim bu forma yazacağımız güce denk gelir.

ANTEN KAZANCI: Mutlaka dBi (izotropik antene göre) olarak belirtilmelidir. Çünkü güvenlik mesafesi hesaplanırken formüle göre  dBi gerekiyor. Buna göre bizim kazançsız dediğimiz çeyrek bir antenin kazancı otomatikman 2.15 dBi oluyor. Eğer biz antenimizin kazancını dB ya da dBd olarak biliyorsak 2.15 ekleyerek dBi ye çevirebiliriz. Bir örnek vermek gerekirse, 3 dBd lik bir kazançlı anten, 5,15 dBi lik kazançlı antene eşittir.

ANTEN YAYIN PATERNİ: Yönetmeliğin değişmiş son durumuna göre yalnızca yagi, log periyodik gibi yönlü antenler için anten yayın paterni vermek zorunludur. Eğer kullandığınız anten yönlü anten değilse yayın paterni vermeniz gerekmemektedir.

YETKİSİZ ERİŞİM: Yetkisiz erişimden kastedilen, antenin hesaplanmış güvenlik mesafesi içerisinde balkon, teras gibi insanların arasıra da olsa bulunacakları yerlerin olup olmadığıdır. Eğer böyle bir yer yoksa YOK diye yazmamız kafidir. 

GÜVENLİK MESAFESİ: Aşağıdaki formülden faydalanılarak hesaplanacaktır. 

P: Watt olarak cihaz çıkış gücü,
G: Anten kazancı (dBi),
E: Elektrik alan limit değeri (V/m.)
   Yönetmelikte yayınlanan tabloya göre, ( Elektrik alan limit değeri tablosu )
   HF kısa dalga için 15 MHz. baz alınarak 7 V/m.
   VHF 2 m. için 145 MHz. baz alınarak 7 V/m.
   UHF 70 cm. için 435 MHz. baz alınarak 7.12 V/m. olarak alınmalıdır. 
d: Güvenlik mesafesi, (metre)

Aşağıda amatör için gerekli ve çoğumuzun işini çözecek iki tablo bulacaksınız. Kullandığınız antene, bandınıza ve çıkış gücünüze göre Güvenlik Mesafesini bulabilirsiniz.

HF ve 2 m VHF Amatör bandı için Güvenlik Mesafesi tablosu:

(sonuçlar metredir)
Anten Cinsi ve Kazancı  10 W. 25 W. 35 W. 50 W. 75 W. 100 W.
Dipol, Çeyrek dalga 2,15 dBi 3.17 5.01 5.93 7.09 8.68 10.02
5/8 3,4 dBi 3.66 5.79 6.85 8.19 10.03 11.58
2 x 5/8 5.15 dBi 4.48 7.08 8.38 10.01 12.26 14.16
3 x 5/8 7.25 dBi 5.70 9.02 10.67 12.75 15.62 18.03

 70 cm.  UHF Amatör bandı için Güvenlik Mesafesi tablosu:

(sonuçlar metredir)
Anten Cinsi ve Kazancı  10 W. 25 W. 35 W. 50 W. 75 W. 100 W.
Dipol, Çeyrek dalga 2,15 dBi 3.12 4.93 5.83 6.97 8.54 9.86
5/8 3,4 dBi 3.60 5.69 6.74 8.05 9.86 11.38
2 x 5/8 5.15 dBi 4.41 6.96 8.24 9.85 12.06 13.92
3 x 5/8 7.25 dBi 5.61 8.87 10.49 12.54 15.35 17.73

Farklı değerlerle kendisi hesaplamak isteyen arkadaşlarımız için basit bir Excel .xls hesaplama tablosu.

SAĞLIK KURULUŞU BİNASINA GÖRE, OKUL BAHÇE DUVARI SINIRINA GÖRE: Anteninizin yakınında sağlık kuruluşu ya da okul yoksa YOK diye yazılacaktır. Varsa yönetmelikte belirtilen limit değerlerinin aşılıp aşılmadığı kontrol edilmelidir.

ÖLÇEKLİ YERLEŞİM KROKİSİ: Eğer örnek krokiyi incelerseniz kolaylıkla çizebileceğinizi göreceksiniz. 

( Örnek Ölçekli Yerleşim Krokisi )  ( Word .doc  formatında Örnek Ölçekli Yerleşim Krokisi )

ÖLÇEKLİ ANTEN MONTAJ YERİ KROKİSİ: Eğer örnek krokiyi incelerseniz kolaylıkla çizebileceğinizi göreceksiniz.

( Örnek Anten Montaj Yeri Krokisi )  ( Word .doc formatında örnek Anten Montaj Yeri Krokisi )

TOPRAKLAMA SİSTEMİ: Yönetmeliğe göre Cihazlar topraklanmalıdır. Zaten evlerimizin %90 ında bu iş için kullanabileceğimiz dahili topraklama hatları vardır. Bu belirtilecektir.

PARATONER: Topraklama hattından ayrı olarak paratoner sistemi bulunması gerekmektedir. Eğer antenimizin yanında daha yüksek bir bina varsa ve paratoneri varsa bunun belirtilmesi ve krokilerde gösterilmesi yeterlidir. Kendi binamızda varsa yine bu krokilerde gösterilip belirtilmelidir.

SİVİL HAVACILIK TEDBİRLERİ: Yönetmeliğe göre den yüksek kulelere monte edilecek antenler için bu tedbirlerin alınması gereklidir. Antenimiz kulede değilse YOK diye belirtmemiz yeterlidir.

Tüm bunların yanında, ikinci bir iş olmaması için ücretler sayfasında bulabileceğiniz banka hesaplarından birine her sabit cihazınız için yapacağınız müracaat için ayrı olmak üzere ücretler sayfasında belirtilen miktarda ücreti yatırıp, bankadan alacağınız dekontu da müracaatınıza eklemeyi unutmayın. Artık tüm evraklarınızı bir başyazı ekinde ilgili Telekomünikasyon Kurumu Bölge Müdürlüğüne gönderebilirsiniz. 

( Örnek Başyazı )

 

 Bu sayfadaki notlar, çizimler, anlatımlar ve hesaplamalar bilgi amacıyla konulmuştur. Kanun, yönetmelik ve tebliğlere uygun olmaması sebebiyle ortaya çıkacak kanuni sorumluluk tamamen bu bilgileri kullanana aittir. Lütfen kanuni doğruluğundan emin olmadan ve kontrol etmeden bu bilgileri kullanmayınız.

Lütfen yanlış, eksik ve yeni bilgileri Ömer Yardaş, TA3AK veya Bilal EKMEKCİ, TA8A 'ya bildiriniz.
TA Callbook